نوحه‌خوانی به عنوان گونه‌ی مهم و پر‌طرفداری از میراث موسیقی عزا در ایران تاریخچه‌ای آکنده از اقتباس‌ها، نوآوری‌ها و ابداعات را همراه خود دارد. در این میان، شورخوانی در سال‌های اخیر به عنوان یکی از ارکان اصلی موسیقی ماه محرم حامل علقه‌هایی اجتماعی – مذهبی است که به نظر می‌رسد، هم بیش از گذشته توجه به خود جلب کرده و هم پیوند مبتکرانه‌ای با عناصر پیچیده‌تر سازنده‌ی موسیقی برقرار کرده است. در این یادداشت تلاش خواهم کرد ضمن بررسی تکاملِ شورخوانی در گذر تاریخِ سوگواری محرم، به پر‌رنگ‌تر شدن مولفه‌های موسیقی هیجانی و پیوند‌های شورخوانی با ژانر‌های گوناگونِ موسیقی بومی، پاپ، ترنس و جنبه‌هایی از موسیقی صوفیانه در نقاط مختلف جهان بپردازم.
آروو پارت (Arvo Pärt)، موسیقی‌دان استونیایی، در نیم‌قرن اخیر جزء مشاهیر موسیقی کلاسیک و هنرمندی سرشناس میان شنوندگان عام موسیقی بوده است. با آن که بیش‌تر آثار پارت مربوط به سروده‌های کُرالِ مذهبی است اما عمده شهرت و توجه مرتبط با آثار پارت به فضای یگانه‌ی موسیقی او که به مینیمالیسم مقدس معروف است بر‌می‌گردد. موسیقی‌ای که به روشنی ادراک و روان مخاطب را هدف قرار می‌دهد و شنیدن را بدل به تجربه‌ای روحانی می‌‌سازد. مینیمالیسم مقدس پارت را باید برگرفته از روشی منحصر به فرد دانست که پارت نامِ «تینتینابولی» (Tintinnabuli) را بر آن نهاده است. نام این تکنیک برگرفته از واژه‌ی لاتینی «تینتینابولوم» (Tintinnabulum) به معنی «ناقوس» است.
آلبوم Realize! یک جز ریتمیک با رگه‌هایی از پاپ، راک و البته سولوهای موسیقی اسید جز است که عامه پسند‌تر از شاخه‌های دیگر این سبک است. در مجموع با یک تجربه‌ی شنیداری با سازهایی با طنین بم یا به عبارت بهتر خیلی بم همراه می‌شویم.
ترلوک گورتو (Trilok Gurtu) آهنگ‌ساز و نوازنده‌ی هندی‌تبارِ درام، طبلا و پرکاشن، آخرین آلبومش، «مسحور» (Spellbound) را به مرشد دوران جوانی‌اش، دن چری (Don Cherry)، نوازنده‌ی فقید ترومپت و یکی از بزرگانِ جَز تقدیم کرده است. گورتو در «مسحور» قطعات معروفی از استادانِ ترومپتِ جَز را در کنار چند قطعه به آهنگسازی خود به دستِ بهترین نوازندگان معاصر این ساز سپرده و خود نیز به عنوان رهبر پروژه، آهنگ‌ساز و نوازنده‌ی درام، طبلا و پرکاشن آن‌ها را همراهی کرده است.
هوره آوازی باستانی، ساده و غیر ریتمیک است که عموماً بدون همراهی ساز در مناطق کردنشینِ زاگرس و به ویژه در سه استان کرمانشاه، ایلام و لرستان که در آن‌ها گویشِ کلهری کردی رایج است؛ خوانده می‌شود. این ابتدایی‌ترین و پر قدمت‌ترین آوازی است که در حوزه‌ی جغرافیایی ایران به گوش می‌رسد.
اندرسن به عنوان یکی از قطب‌های جز معاصر و در مقامِ نوازنده و آهنگسازِ آوانگاردِ گونهٔ جز در آثار پیشین خود از جمله Hyperborean به خوبی نشان داده که در آمیختن عناصر موسیقی فولکلور با جز تبحر فراوانی دارد.در «الکترا» نیز او از تمام امکانات و تجربیات موسیقایی‌اش برای خلق نغماتی یگانه با اتکا بر الحانی متفاوت بهره برده است.
