موسیقی جز یک منظومهی لایتناهی است. منظومهای از دوایر منفرد، حلقههای درهم تنیده شده و تجربیات خارقالعاده؛ یک آشوبِ منظم. با آنکه بخشی از پروژهی درّاب نگریستن به این جهانِ گستردهی موسیقی جز است اما در سلسله گفتارهای هفتگیِ «سهشنبههای جز» هر هفته به طور مختصر به یکی از عناصر سازندهی این منظومه پرداخته خواهد شد. روش کار مبتنی بر همان روحِ آزاد جز است؛ موضوع میتواند یک آلبوم ، یک هنرمند، زیر ژانر، دوره، سبک، یک دیدار و یا هر چیز دیگر مرتبطی با جَز باشد.
بن وبستر نوازندهی ساکسوفون تنور همیشه تحت سلطهی دو غول دیگر همدورهاش، کلمن هاوکینس و لستر یانگ قرار داشت؛ و شاید به همین جهت بود که هیچگاه قدرش به اندازه پاس داشته نشد. اما امروز هیچ شکی نیست که تکنیکِ سهل و ممتنعش در آرام و عاشقانه نواختن، شنیده شدن صدای فوت دمیده شدهاش در ساز و همینطور لحن ساده و مخملین ساکسوفوننوازیاش که به دور از هرگونه فشار یا تکنیک پیچیدهای عموماً با اتکا به ملودیهای کوتاه و نرم نواخته میشد؛ هویت یگانهای به نوازندگی و موسیقی او داده است. بن وبستر با مارک همیشگی کافهای نواختن و تکنیکی نبودن روی پیشانیاش به سراغ ضبط آلبوم «موزیک برای عاشقی» رفت. شاید همراهی یک ارکستر زهی با موسیقی جز حرکتی عامهپسندانه و یک نوع خیانت به اصول جز محسوب میشد اما برای بن وبستری که در کودکی تعلیم ویلون دیده بود و در جوانی به عنوان نوازندهی ویلون در کنار پیانو برای موسیقی زندهی فیلمهای صامت در سینما مینواخت؛ چیز غریبی به حساب نمیآمد.
«موزیک برای عاشقی» آلبومی دو حلقهای است که مجموعهای از دو تجربهی وبستر با ارکستر زهی، «موزیک با احساس» (Music With Feeling) و «موزیک برای عاشقی» بود که پیشتر توسط نشر «نورگران» با مدیریت اسطورهی نشرِ جز «نورمن گرنز» منتشر شده بود. اما در سال ۱۹۵۵ گرنز به همان کمپانی فروخته شدهی سابق و تاریخسازش «ورو» بازگشت و تصمیم گرفت هر دو آلبوم را با همان نام آلبوم دوم، «موزیک برای عشاقی» در یک مجموعه منتشر کند.
بن وبستر «موزیک برای عاشقی» را هنگامی ضبط کرد که از ارکستر دوک الینگتون جدا شده بود و به عنوان یکی از بزرگان ساکسوفون تنور اولین آلبومش به عنوان رهبر گروه را در سال ۱۹۵۳ با عنوان «پادشاهی از تنورها» (King of the Tenors) را منتشر کرده بود. صدای غبارآلود، افسرده و نوآرِ ساز او احتمالاً مناسبترین موزیک همدلانه برای عشاق شکستخورده و در فراغِ یار بود. اما او در «موزیک برای عاشقی» مجموعهای از عاشقانهترین نواهای کلاسیک جز (و اغلب جز استاندارد) را جمع کرده بود و در بسته بندی خوش صدایی که ترکیبی از رمانسِ موسیقی برای والس و نوای دلنشین همیشگی ساکسوفونش بود به عشاق ارائه کرده بود. «پل چلسی»۱ از بیلی استراهورن ، «مقدمهای برای یک بوسه»، «من بهش بد کردم» و «بانوی فریبنده» از دوک الینگتون و «ماه آبی» از ریچارد راجرز و لورنز هارت تنها بخشی از درخشندگی این آلبوم ۳۸ قطعهای است. «موزیک برای عاشقی» و اثری درخشان از بن وبستر و سنت جزِ نیمهشب برای عشاقِ جز.
پانویس
۱. اولین ضبط پل چلسی نیز در سال ۱۹۴۱ با همکاری بن وبستر و دوک الینگتون انجام شده بود.